Wat is hyperventilatie?

- Centrum voor Stressmanagement -

Bij gezonde mensen vindt er in de longen een goede uitwisseling plaats van gassen. Bij inademing wordt de zuurstof opgenomen en aan het bloed afgegeven, bij uitademing wordt het teveel aan zuurstof en de afvalstof koolzuurdioxide uitgeademd. Dit proces is essentieel voor het functioneren van ons lichaam en zorgt ervoor dat er een goede verbranding van voedingsstoffen plaats kan vinden welke om wordt gezet in energie. Het ademcentrum dat zich in het verlengde ruggenmerg bevindt regelt dit alles.

We kunnen het woord hyperventileren verdelen in 2 woorden: hyper betekent sterk en ventileren staat in dit geval voor ademen. Ieder mens hyperventileert wel eens bijvoorbeeld tijdens of na een flinke lichamelijke inspanning. Door deze inspanning heeft het lichaam tijdelijk meer zuurstof nodig en produceert meer afvalstoffen. De ademhaling zal na verloop van tijd weer rustiger worden. Er kunnen verschillende oorzaken zijn waardoor iemand hyperventileert. Wanneer de oorzaak van medische aard is, dan is het belangrijk hier de juiste behandeling voor te krijgen.

Vaak echter ligt de oorzaak op het emotionele vlak. We kunnen hier ook weer een onderverdeling maken.

• In de eerste plaats hyperventilatie gerelateerd aan directe spanning. Wanneer deze spanning op welke manier dan ook wordt opgelost dan zal ook de hyperventilatie verdwijnen.
• In de tweede plaats is er de chronische vorm. De oorzaak ligt in het verleden. Er is een langere periode van spanning geweest waardoor het ademcentrum zo is overprikkeld dat het lichaam niet meer ademt naar behoefte maar dat er een chronische overademing plaats vindt.
  

Door een versnelde ademhaling wordt er teveel aan koolzuurdioxide uitgeademd waardoor er een onbalans in de bloedgassen ontstaat. Het lichaam reageert hierop alsof er een zuurstof tekort is en probeert dit op te heffen door meer te gaan ademen. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel met alle gevolgen van dien. Het lichaam geeft een vlucht- of vechtreactie. Er komen stresshormonen vrij. Het hele systeem staat op scherp. Emoties zijn in opperste staat van alertheid voor het onzichtbare “gevaar”. Ondanks het besef van de geest dat er geen werkelijk gevaar is stelt dit de emotie niet gerust.

Wat zijn de klachten?

Vaak hebben mensen niet in de gaten dat ze hyperventileren. Dit komt mede door het beeld dat wij van hyperventilatie hebben. Het beeld is een accute aanval waarbij je zelfs flauw kunt vallen, maar bij de chronische vorm van hyperventilatie uiten de klachten zich vaak anders. Hoewel dit flauwvallen ook bij de chronische vorm van hyperventileren kan plaatsvinden, is dit lang niet altijd het geval. De juiste diagnose wordt dan snel gemist. Daardoor kan het gebeuren dat mensen soms jaren lang met klachten rondlopen zonder dat ze weten waardoor deze klachten worden veroorzaakt. Wanneer er sprake is van chronisch hyperventileren dan uit zich dat ook in fysieke of emotionele klachten optreden.

Emotionele klachten?

• Vaak onverklaarbare gejaagdheid en nervositeit
• Angst
• Paniek
• Fobieën
• Controledrang/dwang
• Concentratie problemen
• Slaap problemen

Fysieke klachten?

• Moeheid
• Kortademigheid
• Hartkloppingen
• Duizeligheid
• Druk op de borst
• Maag/darm klachten
• Tintelingen

Elke klacht kan in de tijd in heftigheid verschillen, maar is nooit helemaal weg. Vaak worden deze hyperventilatieklachten niet als zodanig herkend wat weer zorgt voor extra angstgevoelens en het gevoel geen greep meer te hebben op het eigen functioneren en op dat van de omgeving. Velen ontwikkelen een angst voor de angst. Dit zorgt weer voor controledrang en zo kunnen er zelfs fobieën ontstaan.

De combinatie van gesprekstherapie, gedragstherapie en ademhalingsoefeningen kunnen al heel snel hele goede resultaten geven.

Maak een afspraak

Gelukkig is chronische hyperventilatie heel goed te behandelen. Herken je jezelf, wil je een afspraak maken of heb je een vraag? Bel mij op 06-55 59 54 65of stuur een mailtje